Spor ve Psikoloji - Betül Demir

“Türk gençliği, sağlıklı yetişip spor yaparsa ulusumuzun geleceği güvence altındadır.” der Mustafa Kemal ATATÜRK.

Spor ve ulusumuzun geleceği gerçektende taban tabana paralel bir şekilde birbirine bağlıdır çünkü spor, insan psikolojisinin hem bireysel hem de toplumsal olarak gelişimi açısından bir numaralı dostudur. Gelin şimdi birlikte bakalım spor yapan bir gencin doğrudan ve dolaylı olarak psikolojik gelişimi nasıl etkileniyor ve gelişiyor.

İlk olarak insan sosyal bir varlıktır ve gelişimi ömür boyu sürer. Büyüme tamamlandıkça ise kendini toplumda var etmeye ve psikolojik olarak gelişimini toplumda kendini tanımlayarak şekillendirmeye başlar. Bu noktada gelişim psikolojik olarak yeni beceriler kazanmak anlamına gelirken büyümek ise bedensel olarak beceriler kazanmaktır.İnsanların günümüzde, fiziksel ve duygusal gelişimlerini tamamlayabilmesinin ve içerisinde bulunduğumuz topluma aidiyetinin kolaylaşmasının birlik, beraberlik ve paylaşım duygusunun kuvvetlenmesine katkı sağlayan olgulardan en sağlıklı ve ulaşılabilir olanı spordur.

Spor kişinin bireysel ve sosyal kimliğini bulmasına yardımcı olur. Aynı zamanda toplumsal değerlerimizin devamının sağlanması da sporla birlikte mümkündür. Nedir ki bu sporla devamının sağlandığı o toplumsal değerlerimiz? Spor bahsettiğim değerlerin nesilden nesilden aktarımını kolaylaştırmaktadır ve bireyi sosyalleştirir.

Sosyalleşmek hem bireyin hem de toplumun benlik ve kişiliğini besler ve devam ettirir. Spor teknik olarak kurallardan oluşmaktadır ve kendine özgü  spor ahlakı denilen bir ahlakı vardır. Sporla beslenen çocuklar bu kuralları topluma ayak uydurmakta kullanmaktadır ve hayatlarına yansıtmaktadırlar.

İnsan yaradılışı gereği belli başlı gelişimsel evrelerde geçer her dönemin kendine özgü görevleri vardır ve bu görevler başarı ile sonuçlanırsa kişi içinde bulunduğu evreyi herhangi bir sorun ve psikolojisinde iz kalmadan tamamlar. Temelde ki en önemli nokta burada başarılı olmaktır. İşte bu aşamada da kurtarıcımız spor imdadımıza yetişir. Kişi bu evrelerde hem başarıyı hem de başarısızlığı en sağlıklı yol olan sporla tanır. Bu sayede kişinin kendine olan özgüveni ve kendini tazelemesi zararlı birçok faktörden uzak olarak spor sayesinde sağlıklıca tamamlanacaktır. 

Spor  deyip geçmemek lazım. Spor fiziksel aktiviteden, kas gücünden çok daha öte çok daha kuvvetli bir olgudur. Her anlamda bütünsellik sağlayan hem fiziksel hem duygusal hem de toplumsal olarak kişiyi donanımlı hale getirir. Sandığımızdan ve tahmin ettiğimizden çok daha ileridedir.

Spor yapan bir genç veya çocuk ya da genel anlamda bir birey, bireysel bir spor yapıyorsa rekabeti,  hoşgörüyü, sabretmeyi, mücadeleyi öğrenirken takım sporu yapıyorsa fedakarlığı sadakati, sorumluluğu, güvenmeyi ve güvenir olmayı öğrenecektir. En başta bahsetmiş olduğum toplumsal değerlerin nesilden nesilden aktarımı işte bu noktada daha fazla anlam bulmaktadır.

İnsanın duyguları vardır ve bu duygular enerjiden ibarettir. İşte spor duygularda yapılan bir etkinliktir. Aynı zamanda ise duygularımızı sağlıklıca yönetmemiz konusunda bize yardımcı olur. Baskı altında tutulan enerji olarak saldırganlık, öfke veya utangaçlık gibi duygularımızı tanımlayacak olursam spor sayesinde işte bu duygularımızı açığa çıkarır ve sağlıklı bir şekilde kanalize ederiz. Bastırdığımız duyguların esiri olmayız.

Spor yapan ve sporsal etkinliğe katılan bireyler duygularını fiziksel hareketler vasıtası ile ifade ederler ve bundan keyif alırlar. Depresyon tedavisinin en önemli ayaklarından bir tanesi mesela tempolu yürüyüş yapmaktır. Bu sayede kişi serotonin hormonu yani mutluluk hormonu salgılar. Aynı zamanda kişi yürüyüş esnasında hareket ettiği için sağlıklı düşünebilir ve hayatına sanki dışarıdan bakıyormuşçasına yaşadıklarını daha sağlıklı değerlendirme fırsatı bulur.

Bu yazdıklarım sadece sporun bize faydalarından birkaç tane önemli başlıklardan ibaret. Sayacak ve açıklayacak olsam dolaylı ve doğrudan o kadar fazla yerlere bağlanır ki… Özetle Spor deyip geçmemek gerekiyor. Spor sağlıklı bir vücudun ve hayatın en kolay ve en eğlenceli anahtarıdır.